تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر ارز دیجیتال، طلا و سهام

اخیراً، روسیه در حال افزایش حضور نظامی خود در مرز خود با اوکراین بوده است که نشانه ای از اینکه پوتین، رئیس جمهور روسیه، ممکن است به زودی به اوکراین حمله کند و ایالات متحده و ناتو را به جنگ بکشاند است. تا کنون ایالات متحده حدود 6.4 تریلیون دلار برای جنگ های پس از 11 سپتامبر خرج کرده است که بخش قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی آمریکا است. اما تنش های ژئوپولتیک چگونه بر اقتصاد و بازارهای مالی تأثیر می گذارند؟ در این مقاله اثر جنگ را بر سه نوع دارایی شامل بازار سهام و شاخص های مربوط به آن، انس طلا و بازار رمزارزها بررسی می کنیم و تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر ارز دیجیتال، طلا و بازار سهام را بررسی می‌کنیم.

تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر بازار سهام

بازار سهام معمولا ریسک جنگ را نادیده می‌گیرد. کارشناسان امنیتی در حال بررسی این مساله هستند و تنها زمان، نتیجه را مشخص خواهد کرد. اقداماتی که روسیه انجام می‌دهد همه را سردرگم کرده و سرمایه‌گذاران دائما منتظر خبری قطعی در مورد جنگ این دو کشور هستند و تمام حرکات ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را زیر نظر دارند.

اما کارشناسان سرمایه‌گذاری، یادآوری می‌کنند که جنگ‌های گذشته باعث کاهش بلندمدت سهام ایالات متحده نشده است. تحقیقات مالی LPL اشاره می کند که بازار سهام تا حد زیادی از درگیری های ژئوپلیتیکی گذشته را نادیده گرفته است. جان لینچ، استراتژیست سرمایه‌گذاری ارشد مالی LPL، می گوید:

هرچند که این تشدید جدی است، تجربیات قبلی نشان داده‌اند که بعید به نظر می‌رسد که تأثیر با اهمیتی بر بنیادهای اقتصادی ایالات متحده یا سود شرکت‌ها داشته باشد. با توجه به اینکه بازار سهام در گذشته تنش‌های ژئوپلیتیکی شدیدی را پشت سر گذاشته، ما در چنین شرایطی و در کف ناشی از ترس فروشنده سهام نخواهیم بود.

بن کارلسون، مدیر مدیریت دارایی نهادی در مدیریت ثروت Ritholtz، در مقاله ای در مورد نتایج غیرمعمول بازار در زمان جنگ نوشت:

از آغاز جنگ جهانی دوم در سال 1939 تا پایان آن در اواخر سال 1945، داو در مجموع 50 درصد یعنی بیش از 7 درصد در سال، افزایش یافت. بنابراین، طی دو جنگ از بدترین جنگ‌های تاریخ مدرن، بازار سهام ایالات متحده در مجموع 115% افزایش یافت. رابطه بین بحران های ژئوپلیتیک و نتایج بازار آنقدرها هم که به نظر می رسد ساده نیست.

تاریخ به ما می‌گوید دوره‌های عدم قطعیت از وقوع جنگ مثل آن چه که اکنون شاهد آن هستیم، معمولاً زمانی است که سهام بیشترین آسیب را می‌بیند. در سال 2015، محققان موسسه مالی سوئیس به درگیری های نظامی ایالات متحده پس از جنگ جهانی دوم پرداختند و دریافتند که در مواردی که مرحله قبل از جنگ وجود دارد که در آن مردم در انتظار شروع جنگ هستند و شایعات پیرامون آن را دنیال می کنند، افزایش احتمال جنگ به کاهش قیمت سهام منجر می شود، اما وقوع جنگ قیمت ها را افزایش می دهد.
اما در مواردی که جنگ به صورت غافلگیرکننده شروع می شود، وقوع جنگ باعث کاهش قیمت سهام می شود. آنها این پدیده را “معمای جنگ” نامیدند و گفتند که توضیح روشنی وجود ندارد که چرا پس از شروع جنگ پس از یک دوره مقدمه چینی، قیمت سهام به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.
مارک آرمبراستر، رئیس مدیریت سرمایه آرمبراستر، دوره زمانی 1926 تا ژوئیه 2013 را مطالعه کرد و دریافت که نوسانات بازار سهام در واقع در طول دوره های جنگ کمتر بود. او گفت:

می توان انتظار داشت که عدم اطمینان محیط ژئوپلیتیک به بازار سهام سرایت کند. با این حال، به استثنای جنگ خلیج فارس که نوسانات بازار تقریباً مطابق با میانگین تاریخی بود، چنین اتفاقی نیفتاده است.

با این حال، در رابطه با مناقشه ایران، سرمایه‌گذاران واکنشی به احتمال وقوع جنگ نداشته‌اند. تاد سون (Todd Sohn)، تحلیلگر فنی Strategas به واشنگتن پست گفت:

به طرز غم انگیزی، نمی دانم که آیا ما به آن عادت کرده ایم یا خیر. نمی دانم که آیا بازار یاد گرفته است که این به این رویداد (جنگ با ایران) واکنش نشان ندهد؟

دیوید کلی (David Kelly)، استراتژیست ارشد جهانی جی پی مورگان در یادداشتی گفت:

بخشی از دلیل آرامش ممکن است در تغییر ساختار بازارهای جهانی نفت و اینکه چگونه اقتصاد ایالات متحده در برابر نوسانات قیمت انرژی کمتر آسیب پذیر شده است باشد. بخشی از دلیل هم ممکن است صرفاً روانی باشد. سرمایه‌گذاران امروزی شاهد بهبود بازار سهام پس از 11 سپتامبر و بحران مالی بزرگ هستند.

جنگ روسیه و اوکراین همچنین می‌تواند باعث بی ثباتی بازارهای نفت شود، زیرا روسیه یکی از تولیدکنندگان اصلی نفت خام و گاز طبیعی است و خطوط لوله بسیاری از بخش‌های اروپا را تامین می‌کند. اگر روسیه لوله را ببندد، یا زیرساخت های نفتی اش آسیب ببیند، می تواند به افزایش قیمت انرژی منجر شود. وقفه در بنادر اطراف دریای سیاه و بالتیک نیز می‌تواند باعث ایجاد سردردهای بزرگتر در کشتیرانی شود و به تورم مواد غذایی منجر شود زیرا غلات و سایر مواد اولیه در دریا گیر کرده‌اند.

محمد علی الاریان، مشاور ارشد اقتصادی آلیانز در ستون بلومبرگ گفت

طی چند سال گذشته، بازارها به دو دلیل شرطی شده اند که نسبت به شوک های سیاسی و ژئوپلیتیکی واکنش بیش از حد نشان ندهند: اول، اعتقاد به اینکه پس از آن شوک اولیه تشدید نخواهد شد و دوم اینکه بانک های مرکزی آماده و قادر به کنترل نوسانات مالی بودند.

اما او هشدار داد که سرمایه گذارانی که در این کاهش خرید می کنند باید از یک استراتژی کلی انتخابی استفاده کنند. این شامل تاکید بر معاملات سهام با بنیاد خوب است که توسط ترازنامه های قوی و تولید جریان نقدی بالا، و سهامی که کمتر در معرض مخاطرات ژئوپولیتیکی قرار می گیرند باشند.
به طور خلاصه شایعه وقوع جنگ روسیه و اوکراین و یا وقوع قطعی آن در کوتاه مدت سبب نزول بازار سهام می شود. اما در میان مدت قیمت به سطوح قبلی بازگشته و یا حتی می تواند رشد کند.

تاثیر تنش بین روسیه و اوکراین بر طلا

بازار طلا همواره در شرایط تنش زا صعودی بوده. پس می‌توان احتمال داد جنگ روسیه و اوکراین تاثیر مثبتی روی بازار طلا داشته باشد. جذابیت پناهگاه امن طلا ممکن است در هنگام وقوع تنش های ژئوپلیتیکی و جنگ، سرمایه گذاران را به سمت طلا و سایر فلزات گرانبها سوق دهد. نه تنها قیمت دارایی ها در صورت وقوع یا تهدید جنگ، بلافاصله تحت تأثیر قرار می گیرد، بلکه جنگ به معنای چاپ بیش از حد پول و تشدید هزینه های دولت است. پس تعجبی ندارد که سرمایه گذاران توجه خود را به طلا و سایر فلزات گرانبها معطوف کنند. در زیر می‌خواهیم ببینیم که طلا به شایعات جنگ یا در آستانه جنگ چه واکنشی نشان داده است.
اواخر دهه 1970 تحولات زیادی از جمله انقلاب ایران در سال 1978، جنگ ایران و عراق در سال 1979، حمله اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان در دسامبر 1979، و بحران گروگانگیری ایران در سال 1979 اتفاق افتاد. این دوره شاهد افزایش فعالیت در قیمت طلا بود. قیمت طلا در سال 1977، 23 درصد، در سال 1978، 37 درصد و در سال 1979 به میزان باورنکردنی 126 درصد افزایش یافت.
در طول جنگ اول خلیج فارس، زمانی که عراق در سال 1990 به کویت حمله کرد، قیمت طلا دوباره افزایش یافت. اما اندکی بعد، با ادامه گفتگوها در مورد جنگ، طلا به سطح قبل از جنگ بازگشت. با این حال، به زودی پس از پایان جنگ، قیمت طلا به کاهش خود ادامه داد و در پایان سال 1991 تقریباً به سطح قبل از تهاجم رسید. پس از آن، طلا به روند نزولی خود ادامه داد، زیرا کاهش تورم وجود داشت.
پس از حمله 11 سپتامبر 2001 به ایالات متحده، قیمت طلا افزایش یافت. این اقدام با حمله آمریکا به عراق در سال 2003 دنبال شد. این امر همچنین منجر به روند صعودی قیمت طلا شد. با این حال، پس از ایجاد درجه ای از اطمینان در مورد کوتاه و موفقیت آمیز بودن جنگ، طلا به ارزش قبل از جنگ بازگشت.
حتی در سال 2014، زمانی که شایعاتی مبنی بر دخالت ایالات متحده در سوریه آغاز شد، قیمت طلا به شدت واکنش نشان داد.
بنابراین به نظر می رسد جنگ روسیه و اوکراین در هر صورت چه به صورت شایعه و یا وقوع قطعی سبب حرکت صعودی انس می شود. در صورتی که خطر وقوع کاهش یابد، قیمت انس به سرعت به محدوده قبلی خود باز خواهد گشت. حال به سراغ بررسی تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر ارز دیجیتال می‌رویم.

تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر ارز دیجیتال

پیش بینی اثر وقوع جنگ بر بازار ارز دیجیتال مشکل تر از سایر بازارهاست، چرا که داده های قبلی در این مورد وجود ندارد. با این حال بعضی پیش بینی ها در مورد اثر جنگ بر بازار کریپتوکارنسی ها وجود دارد که به بررسی آنها پرداخته ایم. در یک پیش بینی در زمان شهادت سردار سلیمانی، مجله فوربز در مقاله ای اشاره کرد که در صورت وقوع جنک بین ایران و امریکا قیمت بیت کوین سر به فلک خواهد کشید. بر اساس این مقاله در شب اعلام خبر ترور سردار سلیمانی، نفت 3 درصد و طلا 2 درصد جهش کرد اما همزمان قیمت بیت کوین 5 درصد افزایش یافت. همین موضوع سبب شد که اقتصاددانان بیت کوین را نوعی دارایی امن در کنار طلا ببینند که در زمان وقوع شرایط تنش زا قیمت آن نیز افزایش می یابد. اما بعدا این موضوع تایید نشد. بیت کوین در مقاطع زمانی مختلف هم با طلا و هم با شاخص سهام آمریکا خصوصا نزدک، همبستگی داشته است. به هر صورت این صحبت که بیت کوین به نوعی همانند دارایی امنی مثل طلا در زمان وقوع جنگ روسیه و اوکراین عمل خواهد کرد، جای شک و شبهه دارد.
در عین حال باید به لحاظ بنیادی موضوعاتی را در نظر گرفت، از جمله این که دولت چین و روسیه هر دو دارای ذخایر بیتکوین بالایی هستند و در درازمدت، واضح است که در مواردی که در کشورهای تحت کنترل سرمایه مانند روسیه و چین مشکل وجود دارد، بیت کوین یک دارایی کلیدی خواهد بود. برای کسانی که می‌خواهند تجارتی را در شرایط جنگی دو کشور انجام دهند ، بیت کوین است که می‌توانند بستری برای تجارت و یا انتقال و حفظ سرمایه به شمار رود، زیرا در حالی که تریلیون‌ها طلا و نفت برای جذب تقاضا وجود دارد، تنها مقدار کمی بیت‌کوین وجود دارد که نوعی افزایش خرید را انجام دهد. بیت کوین بهترین مکان برای پرواز سرمایه و بهشت سرمایه برای کسانی است که در اوکراین یا روسیه می خواهند از دارایی های خود محافظت کنند، و همین به تنهایی کافی است تا بیت کوین را به سمت بالاترین سطح قبلی و تاریخ خود برگرداند.
به طور خلاصه هر چند اطلاعات تاریخی در مورد اثر جنگ بر بازار رمزارز وجود ندارد، اما می توان چنین در نظر گرفت که به احتمال زیاد تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر ارز دیجیتال هر چند در کوتاه مدت به ضرر این بازار خواهد بود، اما در میان مدت بازار را صعودی خواهد کرد.

به طور کلی جنگ بین اوکراین و روسیه می‌تواند اثراتی روی بازار های مالی مختلف داشته باشد که ما در یک جدول به طور خلاصه همه آن‌ها را بررسی کردیم. همچنین تحلیل های بیشتر و به روز تری از این جنگ را می‌توانید در پیج اینستاگرام حامی آکادمی مشاهده کنید. همچنین در مقاله اثر تورم بر بازار های مالی نیز آینده بازار طلا، سهام و ارز را بررسی کردیم که می‌توانید مطالعه کنید.