عرضه اولیه سهام در بورس
عبارت است از فروش سهام یک شرکت در بازار سرمایه برای اولین بار در نتیجه انتقال آن شرکت از سهامی خاص به سهامی عام. عرضه اولیه سهام یک شرکت به معنی این نیست که آن شرکت فعالیت خود را تازه آغاز کرده بلکه به این معنی است که اجازه خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است. بطور معمول بین 10 تا 12 درصد سهام یک شرکت بعنوان ، تعداد سهام مد نظر در عرضه اولیه بین متقاضیان تقسیم می شود.
همینطور به عبارتی دیگر به عرضه های اولیه یارانه های بورسی نیز میگویند.
اگر درباره بازار سرمایه اطلاعاتی ندارید، این نوشته مناسب شماست: بازار سرمایه یا بازار مالی چیست؟
دلیل استقبال از عرضه های اولیه و سوداوری آن ها
معمولا شرکت ها برای جلب توجه سرمایه گذاران سهام خود را پایین تر از ارزش ذاتی آن عرضه میکنند.
برای مثال اگر ارزش ذاتی هر سهم شرکت 1000 تومان است سهام خود را با قیمت 500 تومان به فروش می رسانند و سهامداران چون سهام شرکت را پایین تر از ارزش ذاتی خریداری می کنند از سودآوری آن اطمینان دارند و علاقه مند به خرید آن میشوند.
خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ(ثبت سفارش)
در این روش سازمان بورس ، روز و ساعت مشخصی را برای ارسال سفارش تعیین میکند و خریداران میتوانند درخواست خود را ثبت کنند. فرض کنید کل تعداد سهام قابل عرضه ۵۰ میلیون سهم و تعداد سرمایه گذارانی که درخواست خود را ثبت کرده‌اند ۵۰ هزار نفر باشد. از طرفی هر سرمایه گذار تا سقف ۲۰۰۰ سهم اجازه درخواست خرید داشته است. با وجود اینکه کل سرمایه گذاران ۲۰۰۰ سهم را درخواست داده‌اند اما به هر سرمایه گذار هزار سهم تخصیص داده خواهد شد. از زمان آغاز عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تا اکنون، بیشتر عرضه‌های اولیه در سقف قیمتی انجام شده‌اند. بنابراین به خریداران توصیه می‌شود که درخواست خرید خود را نیز روی سقف قیمتی ثبت کنند تا سهام به آنها تخصیص داده شود.
جهت مشاهده اطلاعیه های عرضه اولیه به سایتهای زیر مراجعه نمایید:
چند پاسخ به سوالات پر تکرار در این حوزه
پرسش 1 : آیا تمام عرضه های اولیه سود ده هستند یا خیر؟
پاسخ : با توجه به اختلاف قیمت بین ارزش ذاتی سهم و قیمت روز عرضه و همینطور تقاضای بالا جهت خرید حجم بیشتر ، لذا در اکثر موارد خرید عرضه های اولیه سودآور میباشند. به همین دلیل توصیه به خرید تمام عرضه ها موردتاکید میباشد.
پرسش 2 : تا چه زمانی عرضه های اولیه را در سبد سهام نگهداری کنیم؟
پاسخ : برای این منظور مدت زمان مشخصی نمیشود متصور شد.اما بطور کلی نگهداری عرضه های اولیه در پرتفوی به مدت 6 ماه تا یک سال توصیه می گردد. بعد از برقراری بالانس بین خریدار و فروشنده و اصطلاحا شکستن صف خرید و افزایش میزان عرضه میتوان نسبت به فروش آنها اقدام کرد.
پرسش 3 : آیا می توان با یک کد بورسی از طریق چند کارگزاری نسبت به خرید اقدام کرد؟
پاسخ : خیر. اختصاص به هر کد بورسی تنها ار طریق یک کارگزاری میسر میباشد.
پرسش 4 : چگونه میتوان بدون نقدینگی ، سهام اولین عرضه را خریداری کرد؟
پاسخ : برخی از کارگزاری ها با هدف جلب مشتری و بدون داشتن نقدینگی ازطرف دارنده کد بورسی نسبت به خرید عرضه اولیه اقدام می نمایند. معمولا اگر سرمایه گذار پس از چند روز با کارگزاری مربوط تسویه حساب نماید ، صاحب سهام میباشد. درغیراینصورت کارگزاری با فروش سهام ، بدهی سرمایه گذار را تسویه می کند.
پرسش 5 : آیا می توان اولین روز معاملاتی بعد از عرضه نیز آن سهم را خریداری کرد؟
پاسخ : بله . اما با توجه به حجم بالا تقاضا در روزهای بعد از عرضه ، باید در مرحله پیش گشایش و رأس ساعت 8:30 نسبت به ثبت درخواست اقدام شود. البته بدلیل همین حجم تقاضای بالا ، احتمال خرید در روزهای ابتدایی پس از عرضه نزدیک به صفر میباشد ، لذا توصیه به انجام این کار نمی شود.