همه‌ی کاربران برای انجام معاملات خود نیاز به یک بستر امن و مناسب دارند. صرافی‌ها نقش بسیار مهمی را در بازار کریپتوکارنسی ایفا می‌کنند. صرافی غیر متمرکز و متمرکز پلتفرم‌هایی هستند که به منظور انجام معاملات مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله قصد داریم تمام نکات مربوط به صرافی‌های غیرمتمرکز را بیان کنیم.
صرافی غیر متمرکز (Decentralized Exchange) چیست؟
به مکانی که از آن جهت خرید و فروش و معاملات ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند، صرافی غیرمتمرکز یا DEX میگویند. این پلتفرم توسط هیچ نهادی (دولتی، شخصی) کنترل نمی‌شود و به همین علت به آن غیر متمرکز میگویند. این صرافی‌ها در شبکه‌ی بلاکچین و تحت یک قرارداد هوشمند ساخته شده‌اند و در نتیجه آزادی عمل و امنیت شبکه بلاکچین را در خود دارند. منظور از قرارداد هوشمند، نرم افزاری است که یک یا چند دستور مشخص را در شرایط خاص اجرا کرده و حتی خود سازنده‌ی آن هم نمی‌تواند جلوی اجرا شدن این دستورات را بگیرد.
در این بستر تراکنش‌ها مستقیماً بین معامله گران ارزهای دیجیتال انجام می‌پذیرد. شما به راحتی می‌توانید بدون ثبت نام و احراز هویت در صرافی‌های غیر متمرکز به فعالیت بپردازید. در این صرافی‌ها هیچ ارگان یا شخصی برای بررسی تراکنش‌ها وجود ندارد و اطلاعات افراد در دسترس هیچ فردی قرار نمی‌گیرد.
تفاوت صرافی‌های متمرکز و غیر متمرکز
در صرافی‌های متمرکز ایده‌ی متمرکزسازی با استفاده از یک شخص ثالث وجود دارد و هر دو طرف معامله به این شخص ثالث اعتماد دارند. در واقع در این نوع صرافی‌ها یک شخص یا شرکت خاص بین فروشنده و خریدار قرار می‌گیرد و معاملات در یک بستر شبیه بانک صورت می‌گیرد؛ اما در صرافی‌های غیر متمرکز هیچ‌گونه شخص یا شرکت خاصی حضور ندارد و معاملات به شکل همتا به همتا (P2p) و بدون واسطه انجام می‌گیرد.
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو پلتفرم امکان استفاده از پول فیات است. در صرافی‌های متمرکز شما به راحتی می‌توانید پول رایج مملکت خودتان را (مانند ریال) به صرافی بدهید و در مقابل ارز دیجیتال خریداری کنید اما امکان مبادله با پول فیات در بستر صرافی‌های غیر متمرکز وجود ندارد و در این پلتفرم‌ها شما فقط با ارزهای دیجیتال سر و کار دارید.
صرافی‌های متمرکز به علت زیرساخت‌ها و نقدینگی بهتری که دارند از محبوبیت بالاتری برخوردار هستند. با این حال طرفداران صرافی‌های غیر متمرکز نیز روز به روز در حال افزایش هستند.
مزایای صرافی غیر متمرکز
محبوبیت این صرافی‌ها به دلیل مزایا و خدماتی که به کاربران ارائه می‌دهند، در حال افزایش است. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مزایای صرافی غیر متمرکز
- کاهش خطر سرقت دارایی‌ها
- پشتیبانی مناسب از ارزهای دیجیتال
- ناشناس ماندن کاربران
- عدم امکان دست‌کاری بازار
موارد ذکر شده در بالا از مهم‌ترین ویژگی‌های صرافی غیر متمرکز هستند. بیایید برای درک بهتر این ویژگی‌ها، نگاهی عمیق‌تر به هرکدام داشته باشیم.
کاهش خطر سرقت دارایی‌ها و هک شدن کاربران
به دلیل عدم حضور مالک شخصی یا دولتی، امکان هک شدن این سیستم بسیار کاهش پیدا کرده است. از طرفی دیگر به این دلیل که دارایی‌های شما در کیف پول دیجیتال‌تان ذخیره می‌شود، کمتر در معرض حمله‌ی هکرها قرار می‌گیرید.
اگر از کلیدهای خود به خوبی مراقبت کنید، در این صرافی‌ها می‌توانید امنیت بالایی را تجربه کنید.
پشتیبانی مناسب از ارزهای دیجیتال
صرافی‌های غیر متمرکز طیف گسترده‌ای از کوین‌ها و توکن‌ها را پشتیبانی می‌کنند. از ارزهای دیجیتال معروف گرفته تا ارزهای کمتر شناخته شده.
ناشناس بودن کاربران
برای استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز (بیشتر این صرافی‌ها) نیازی به احراز هویت و ثبت‌نام ندارید. در نتیجه می‌توانید تراکنش‌های سریع و ناشناس را با امنیت بالا انجام دهید.
عدم امکان دست‌کاری بازار
در این صرافی‌ها امکان دست‌کاری بازار به دلیل عدم حضور شخص یا شرکت خاص کاملاً از بین رفته است. در واقع در این محیط شخص ثالثی وجود ندارد و اطلاعات و داده‌ها نیز در اختیار هیچ نهادی نیست در نتیجه دست‌کاری و تغییر در بازار غیر ممکن است.
معایب صرافی غیر متمرکز
یکی از مهم‌ترین علل ایجاد صرافی غیر متمرکز، رفع ایرادات صرافی متمرکز بود؛ اما این موضوع باعث نشد که خود صرافی غیر متمرکز بدون عیب و ایراد باشد. در زیر مهم‌ترین معایب این بستر معاملاتی آورده شده است:
معایب صرافی غیر متمرکز
- رابط کاربری پیچیده‌تر
- عدم استفاده از پول فیات
- حجم نقدشوندگی پایین
همان‌طور که در بالا مشاهده کردید این بستر هم ایراداتی دارد که می‌تواند برای استفاده‌ی برخی از کاربران مناسب نباشد. در زیر به صورت کامل‌تری این معایب را بررسی خواهیم کرد.
رابط کاربری پیچیده‌تر
در معاملات غیر متمرکز نیاز به دانش تخصصی و مطالعه دارید. به بیان ساده‌تر به این دلیل که خود شما تمام کارهای مربوط به معاملات‌تان را انجام می‌دهید، یک خطای کوچک می‌تواند باعث از بین رفتن دارایی‌های‌تان شود. از طرفی نگه‌داری از تمام کلیدها و رمز عبورها بر عهده‌ی خود شما است.
عدم استفاده از پول فیات
یکی از مهم‌ترین معایب معاملات غیر متمرکز این است که با پول فیات (پول‌های رایج در دنیا مانند دلار، پوند، ریال و …) نمی‌توانید خرید ارزهای دیجیتال را انجام دهید و در مقابل نیز نمی‌توانید دارایی‌های دیجیتال خود را از طریق این صرافی‌ها به پول نقد تبدیل کنید.
حجم نقدینگی
در این صرافی‌ها حجم معاملات پایین‌تر از صرافی‌های متمرکز است. در واقع در بازارهایی که احتمال نقدشوندگی در آن‌ها کمتر است، پیدا کردن کسی که به شما قیمت منطقی را پیشنهاد کند کمتر می‌شود. در نتیجه کاربران کمتری به سمت این صرافی‌ها می‌آیند.
نحوه‌ی کار صرافی‌های غیر متمرکز
در بالا به این نکته اشاره کردیم که تراکنش در این صرافی‌ها توسط نرم افزاری به نام قرارداد هوشمند انجام می‌پذیرد. این قرارداد هوشمند در واقع دستوراتی است که به صورت کد روی بستر بلاکچین ایجاد شده است.
زمانی که این دستورات اجرا می‌شوند دیگر قابل توقف و تغییر نیستند و حتی سازنده‌ی این دستورات و کدها هم نمی‌تواند اجرای این قراردادها را متوقف کند و تا ابد ادامه پیدا می‌کنند.
- در این صرافی‌ها شما مستقیماً با معامله گران دیگر در ارتباط هستید. برای انجام شدن یک معامله در این بستر مراحل زیر طی می‌شود:
- در ابتدا کاربر کیف پول دیجیتال خود را به صرافی متصل می‌کند.
- در گام بعدی سفارش خرید یا فروش خود را ثبت می‌کند.
- خریدار یا فروشنده‌ای که در مقابل کاربر اول قرار دارد، سفارشی مطابق سفارش کاربر اول ثبت می‌کند.
دارایی‌ها وارد قرارداد هوشمند شده و در آنجا مبادله صورت می‌پذیرد و در نهایت ارز به کیف پول خریدار منتقل شده و از کیف فروشنده کسر می‌شود.
سخن پایانی در رابطه با صرافی غیر متمرکز
یکی از مهم‌ترین اقدام‌ها برای فعالیت در بازار کریپتو، انتخاب بستر امن معاملاتی است. در این مقاله سعی کردیم صرافی غیر متمرکز را به شما معرفی کنیم.در دوره ارز دیجیتال حامی آکادمی به طور کامل مباحث مربوط به صرافی‌ها را بررسی کردیم که می‌توانید از آن استفاده کنید. همچنین در دوره آموزش رایگان ارز دیجیتال، آموزش‌های اولیه این بازار را آموزش داده‌ایم. اگر نیاز به مشاوره ی مالی یا اطلاعات بیشتر در خصوص بازارهای مالی یا سوالی در مورد دوره های حامی آکادمی دارید، با تیم ما در ارتباط باشید.